Al langere tijd is bekend dat een hond meerdere positieve effecten kan hebben op het welzijn en functioneren van mensen. Zo kan een hond angsten verminderen en zorgen voor rust. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat honden een positief effect kunnen hebben op je stressniveau. Maar waardoor komt dat precies? Je leest het hier!
Positieve effecten van een hond
Positieve interacties tussen mensen en honden kan de kwaliteit van leven, bij zowel mensen als honden, verhogen blijkt uit onderzoek. Experimenten laten zien dat de interactie tussen honden en mensen ook een positieve invloed heeft op angst, sociale contacten, sociaal gedrag en mentale gezondheid. Daarnaast heeft het ook invloed op stressgerelateerde parameters, zoals het stresshormoon cortisol, hartslag en bloeddruk.
Verder laat onderzoek zien dat mensen met een huisdier gelukkiger zijn, minder eenzaam zijn, meer het gevoel hebben ergens bij te horen en meer zin hebben in het leven. Een ander voordeel van een hond is dat je makkelijker contact maakt met anderen als de hond erbij is. Enkel de aanwezigheid van een hond kan het aantal interacties met onbekenden verhogen, ook als de hond zelf geen toenadering zoekt.
Daarnaast kan de interactie tussen honden en mensen de chemische processen in de hersenen van de mens veranderen. Uit onderzoeken blijkt dat het aaien van een hond voor een paar minuten al leidt tot het vrijkomen van zogenaamde ‘feel good’ hormonen, waaronder serotonine en oxytocine. Ook blijkt dat honden in veel verschillende situaties stress verminderen en een gevoel van verbondenheid kunnen bieden in moeilijke situaties.
Oxytocine
Een belangrijk stofje wat vrijkomt in je bloedbaan als je knuffelt met een hond, is oxytocine. Dit wordt ook wel het knuffelhormoon genoemd. Onderzoeken tonen aan dat wanneer honden en mensen op een positieve manier met elkaar omgaan, door bijvoorbeeld te knuffelen, dat zowel hond als mens een toename van het hormoon oxytocine vertonen. Daarnaast zorgt de oxytocine die vrijkomt bij het knuffelen van een hond voor een daling van het cortisolgehalte.
Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd. Het wordt vrijgegeven door je bijnieren als reactie op stress, maar het wordt ook vrijgegeven in reactie op een ontsteking.
Volgens onderzoekers wijzen resultaten erop dat er een soort overschrijdende oxytocine-lus is ontstaan tussen mens en hond, die gemeenschappelijke vormen van communicatie en hechting mogelijk maakt. Met een overschrijdende oxytocine-lus wordt bedoelt dat de interactie tussen mens en hond ervoor zorgt dat de oxytocine levels van zowel mens als hond stijgen na interactie met elkaar. Mens en hond zijn elkaar gaan zien als sociale partners en dat heeft het brein beïnvloed. Oxytocinelevels zullen wel alleen stijgen als iemand een sterke band heeft met de hond.
Het aaien van een hond zorgt voor een verlaging van het cortisol gehalte. Hierbij gaat het niet om het slechts één of twee keer aaien van de hond, maar na minimaal dertig tot vijfenveertig minuten. Niet alleen bij volwassenen heeft dit effect, maar het aaien van een hond zorgt ook voor een verlaging van cortisol levels bij kinderen.
Dopamine
Daarnaast blijkt uit onderzoek dat interacties met honden leiden tot verhoogde levels van dopamine. Dopamine staat ook wel bekend als het gelukshormoon. Na vijf tot vierentwintig minuten van het aaien/knuffelen van een hond beginnen de dopamine niveaus, in zowel mens als hond, te veranderen. De interactie met een eigen hond zorgt voor een sterker effect dan interactie met een ‘onbekende’ hond. Hoe hechter de band tussen mens en hond, hoe groter de verandering in het dopamine niveau.
Serotonine
De neurotransmitter serotonine komt vrij bij het aaien van een hond en zorgt voor een betere stemming, lagere bloeddruk en hartslag. Ook het spelen met een hond, zoals met het gooien van een bal, kan de niveaus van serotonine bij een persoon verhogen, wat kan leiden tot een kalmer gevoel en een gevoel van ontspanning.
Je bloeddruk kan gemiddeld met 10% dalen door het vrijkomen van serotonine na het aaien van een hond. Onderzoek gericht op de vasculaire effecten van serotonine doen vermoeden dat het blokkeren van bepaalde serotoninereceptoren een gunstige invloed kunnen hebben op aandoeningen, zoals een hoge bloeddruk en andere hart- en vaataandoeningen. Door het blokkeren van deze receptoren zal de bloeddruk dalen en wordt de kans op andere hart- en vaataandoeningen kleiner. Om dit te bereiken moet je de hond voor minimaal vijftien minuten aaien. De serotoninelevels zullen meer stijgen als de persoon een band heeft met de hond.
Endorfine
Endorfine is een neurotransmitter en hormoon in het lichaam, en worden ook wel de ‘pain-killing molecules’ genoemd. Het heeft pijnstillende eigenschappen en wordt geproduceerd tijdens zware lichamelijke inspanning. Sommige andere activiteiten kunnen ook zorgen voor het vrijkomen van endorfines, zoals het eten van hete pepers of chocolade. Endorfines zijn betrokken bij de regulering van stress, pijn en stemming.
Dr. Johannes Odendaal, onderzoeksprofessor aan het Sciences Reasearch Institute in Pretoria, Zuid Afrika, voerde in 2003 een onderzoek uit met honden en mensen. Bij dit onderzoek is naar voren gekomen dat het aaien van een hond ervoor zorgt dat de stof endorfine vrij komt. Naast het vrijkomen van endorfine is er ook gebleken dat andere ‘feel good chemicaliën’ in de hersenen vrijkomen, waaronder dopamine, oxytocine, prolactine en noradrenaline.